Buku Teknik Budidaya Tanaman Jilid 2 Kelas 11 SMK

Materi Teknik Budidaya Tanaman Jilid 2

KATA SAMBUTAN ..........................................................................iii
KATA PENGANTAR ........................................................................iv
DAFTAR ISI ......................................................................................vi
BUKU JILID 1

BAB 1 PENDAHULUAN
1.1Pengertian ................................................................... 1
1.2Tindakan Budidaya Tanaman ..................................... 2
1.3Aspek dan Lingkup Teknik Budidaya Tanaman .......... 3
1.3.1.Aspek Budidaya Tanaman .......................................... 3
1.3.2.Lingkup Budidaya Tanaman ........................................ 4
1.3.3.Produk Budidaya Tanaman ......................................... 5
1.4Potensi Sumber Daya Alam Indonesia ........................ 7
1.5Peningkatan Produktivitas ........................................... 9
1.6Rangkuman ................................................................. 10
1.7Tugas .......................................................................... 10

BAB 2 PERTUMBUHAN DAN PERKEMBANGAN
2.1Definisi Pertumbuhan dan Perkembangan .................. 13
2.2Perbedaan Pertumbuhan dan Perkembangan ............ 13
2.3Perkecambahan Benih ................................................ 16
2.3.1.Hipogeal ...................................................................... 16
2.3.2.Epigeal ........................................................................ 17
2.4Faktor-faktor Yang Mempengaruhi Pertumbuhan ....... 17
2.4.1.Genetik ........................................................................ 17
2.4.2.Curah Hujan ................................................................ 17
2.4.3.Keadaan Tanah ........................................................... 18
2.4.4.Suhu ............................................................................ 19

2.4.5.Cahaya Matahari ......................................................... 19
2.4.6.Hara ( Nutrisi Tanaman) dan Air 20
2.4.7.Hormon Tumbuhan ..................................................... 20
2.5Pengukuran Pertumbuhan .......................................... 22
2.6Rangkuman ................................................................. 22
2.7Evaluasi ....................................................................... 23

BAB 3 FOTOSINTESIS DAN RESPIRASI
3.1Definisi Fotosintesis dan Respirasi ............................. 24
3.2Fotosintesis Pada Tumbuhan ...................................... 25
3.3Daun dan Kloroplast .................................................... 26
3.4Lintasan Pada Fotosintesis ......................................... 27
3.4.1.Reaksi Terang ............................................................. 27
3.4.2.Reaksi Gelap ............................................................... 29
3.5Fotosintesis Pada Alga dan Bakteri ............................ 30
3.6Faktor-Faktor Yang Menentukan Laju Fotosistesis ..... 30
3.7Penggunaan dan Penyimpanan Hasil Fotosintesis ..... 31
3.8Respirasi dan Faktor Yang Menentukan Laju
Respirasi .....................................................................31
3.9Penemuan ................................................................... 33
3.10Rangkuman ................................................................. 34
3.11Soal ............................................................................. 35

BAB 4 TRANSPOR AIR SERTA FOTOSINTETAT
TANAMAN
4.1Pengantar .................................................................... 38
4.2Mekanisme Pergerakan Air ......................................... 39
4.2.1.Difusi ........................................................................... 40
4.2.2.Osmosis ...................................................................... 40
4.2.3.Tekanan Kapiler .......................................................... 41
4.2.4.Tekanan Hidrostatik .................................................... 42
4.2.5.Gravitasi ...................................................................... 43
4.4Mekanisme Membuka dan Menutupnya Stomata ....... 45
4.5Transpor Fotosintetat Melalui Floem ........................... 47
4.6Evaluasi ....................................................................... 49

BAB 5 HARA TANAMAN DAN TANAH SEBAGAI
PENYEDIA HARA
5.1Hara Tanaman ............................................................ 50
5.1.1.Unsur Hara Esensial ................................................... 50
5.1.2.Keseimbangan Hara .................................................... 64
5.1.3.Analisis Kebutuhan Hara ............................................. 64
5.2Tanah Sebagai Penyedia Hara ................................... 66
5.2.1.Proses Pembentukan Tanah ....................................... 66
5.2.2.Profil Tanah .................................................................. 68
5.2.3.Tekstur dan Struktur Tanah ......................................... 69
5.2.4.Kimia Tanah ................................................................ 69
5.3Bahan Organik Tanah ................................................. 72
5.4Evaluasi ....................................................................... 73

BAB 6 PUPUK DAN PENGELOLAAN PUPUK
6.1Pengenalan Pupuk ...................................................... 75
6.1.1.Unsur-Unsur Pupuk ..................................................... 75
6.1.2.Klasifikasi Pupuk ......................................................... 76
6.2Pupuk Buatan .............................................................. 78
6.2.1.Sifat Umum Pupuk Buatan .......................................... 78
6.2.2.Pupuk Nitrogen ............................................................ 80
6.2.3.Pupuk Posfat ............................................................... 86
6.2.4.Pupuk Kalium .............................................................. 88
6.2.5.Pupuk Kalsium, Magnesium Belerang dan Unsur Mikro ............................................................................
6.2.6.Pupuk Majemuk ........................................................... 90
6.3Faktor Yang Mempengaruhi Macam dan Jumlah
Pupuk Yang Harus Diberikan Dalam Tanah ...............93
ix 6.3.1.Jenis Macam Tanaman Yang Akan Dipupuk .............. 94
6.3.2.Keadaan Kimia Tanah ................................................. 95
6.3.3.Keseimbangan Hara .................................................... 95
6.4Metoda Aplikasi Penempatan Pupuk .......................... 95
6.4.1.Penempatan Pupuk Cairan ......................................... 95
6.4.2.Pupuk Padat ................................................................ 96
6.5Inspeksi dan Pengendalian Pupuk .............................. 97
6.5.1.Nilai Ekonomi Pupuk ................................................... 97
6.5.2.Pergerakan Pupuk Dalam Waktu ................................ 98
6.6Penyimpanan dan Pengawasan Mutu Pupuk ............. 101
6.6.1.Penyimpanan Pupuk ................................................... 101
6.6.2.Pengawasan Mutu Pupuk ........................................... 102
6.7Manajemen Pupuk dan Pemupukan ........................... 103
6.7.1.Manajemen Hara N 103
6.7.2.Manajemen Pupuk P 104
6.7.3.Manajemen Kalium 105
6.8Evaluasi 105

BAB 7 SUMBER AIR BAGI PERTANIAN (IRIGASI)
7.1Pengertian Irigasi ........................................................ 106
7.2Air Permukaan Tanah ................................................. 106
7.3Air Tanah ..................................................................... 108
7.4Daerah Aliran Sungai (DAS) ....................................... 109
7.5Sistem Pengambilan dan Pemberian Pengairan Bagi
Lahan Pertanian ..........................................................
111
7.5.1.Klasifikasi Air Pengairan .............................................. 112
7.5.2.Beberapa Cara Dalam Pengambilan Air Pengairan .... 115
7.5.3.Beberapa Cara Pemberian Air Pengairan ................... 117
7.6Prinsip-Prinsip Dasar Dalam Pemilihan Sistem
Pertanian .....................................................................
120
7.6.1.Keadaan Topografi Karakteristik Lahan Serta Tanah .. 121
7.6.2.Derajat Peresapan Air Ke Dalam Tanah ..................... 122
x 7.6.3.Ketebalan Water Table ................................................ 123
7.6.4.Kemantapan Top Soil .................................................. 123
7.6.5.Perbedaan Sistem Pertanaman .................................. 123
7.7Sistem dan Bentuk-bentuk Jaringan Pengairan .......... 126
7.7.1.Prinsip-Prinsip Dasar Penataan Jaringan Pengairan .. 127
7.7.2.Bendungan .................................................................. 128
7.8Sistem Pengaliran Kelebihan Air ................................. 130
7.9Ketepatgunaan Pengairan Untuk Mencukupi
Kebutuhan Air Pada Lahan Pertanian .........................
136

BUKU JILID 2
BAB 8 TEKNIK BUDIDAYA TANAMAN PANGAN
(PADI,JAGUNG, KEDELAI)
8.1Teknik Budidaya Padi .................................................. 138
8.2Teknik Budidaya Jagung ............................................. 169
8.3Teknik Budidaya Kedelai ............................................. 185

BAB 9 TEKNIK BUDIDAYA HORTIKULTURA
9.1Pendahuluan ............................................................... 193
9.2Pembagian Hortikultura ............................................... 194
9.3Fungsi Hortikultura ...................................................... 194
9.4Pengendalian Lingkungan Untuk Tanaman
Hortikultura ..................................................................
195
9.5Perbanyakan Tanaman Hortikultura ............................ 197
9.6Teknik Budidaya Sayuran ........................................... 209
9.6.1.Teknik Budidaya Kentang ........................................... 219
9.6.2.Teknik Budidaya Tomat ............................................... 231
9.6.3.Teknik Budidaya Cabai ............................................... 241
9.6.4.Teknik Budidaya Paprika ............................................. 250
9.6.5.Teknik Budidaya Bawang Merah ................................. 252
9.6.6.Teknik Budidaya Jahe ................................................. 259
9.6.7.Teknik Budidaya Seledri .............................................. 273
9.6.8.Teknik Budidaya Wortel .............................................. 277
xi 9.7Teknik Budidaya Tanaman Buah-Buahan ................... 281
9.7.1.Teknik Budidaya Rambutan ........................................ 285
9.7.2.Teknik Budidaya Jeruk ................................................ 299
9.7.3.Teknik Budidaya Mangga ............................................ 310
9.7.4.Teknik Budidaya Pepaya ............................................. 315
9.7.5.Teknik Budidaya Pisang .............................................. 321
9.8Teknik Budidaya Tanaman Hias ................................. 333
9.8.1.Teknik Budidaya Anggrek ........................................... 341
9.8.2.Teknik Budidaya Mawar .............................................. 389
9.8.3.Teknik Budidaya Anthurium ........................................ 393
9.8.4.Teknik Budidaya Adenium ........................................... 395
9.8.5.Teknik Budidaya Begonia ............................................ 397
9.8.6.Teknik Budidaya Bonsai .............................................. 399
9.8.7.Teknik Budidaya Rumput ............................................ 413

BUKU JILID 3
BAB 10 TEKNIK BUDIDAYA PERKEBUNAN
10.1Teknik Budidaya Tembakau ........................................ 424
10.2Teknik Budidaya Kakao ............................................... 438
10.3Teknik Budidaya Kelapa Sawit .................................... 470
10.4Teknik Budidaya Teh ................................................... 481
10.5Teknik Budidaya Karet ................................................ 488
BAB 11 TEKNIK BUDIDAYA HIDROPONIK 509
BAB 12 PERTANIAN ORGANIK 535

DAFTAR PUSTAKAA
INDEXB
GLOSARIUM C
DAFTAR TABEL DAN GAMBAR D