Buku Bahasa Indonesia Kelas 12 SMA - Kastam Syamsi dan Anwar Efendi

Materi Bahasa Indonesia

Kata Sambutan............................................................................................. iii
Kata Pengantar............................................................................................. iv
Petunjuk Penggunaan Buku......................................................................... v
Daftar Isi....................................................................................................... vii

PERISTIWA................................................................................ 1
A. Mengevaluasi Isi Laporan..................................................................... 1
B. Membaca Intensif dan Mengidentifikasi Pola Pengembangan Paragraf 6
C. Mendeskripsikan Hal Menarik dalam Biografi ..................................... 11
D. Menyusun Laporan Diskusi.................................................................. 15
E. Mengidentifikasi Makna Konotatif-Denotatif, Gramatikal-Leksikal,
Kias-Lugas, Umum-Khusus................................................................... 20
Rangkuman.................................................................................................. 24
Refleksi......................................................................................................... 25
Evaluasi........................................................................................................ 26

PENDIDIKAN............................................................................. 29
A. Membedakan Fakta dan Opini dalam Berita....................................... 29
B. Menilai Isi Pembicaraan dalam Diskusi ................................................ 33
C. Meyusun Paragraf Persuasi.................................................................. 35
D. Menilai Gagasan dan Pikiran Penulis dalam Artikel ............................. 38
E. Mengaplikasi Aspek Kohesi dan Koherensi Paragraf........................... 42
Rangkuman.................................................................................................. 45
Refleksi......................................................................................................... 46
Evaluasi........................................................................................................ 47

IPTEK......................................................................................... 49
A. Menulis Lamaran Pekerjaan................................................................. 49
B. Menguraikan Topik Cerita.................................................................... 54
C. Menulis Paragraf Argumentatif............................................................. 57
D. Mengaplikasikan Jenis Paragraf.......................................................... 60
Rangkuman.................................................................................................. 63
Refleksi......................................................................................................... 64
Evaluasi........................................................................................................ 65  

BUDAYA ..................................................................................... 67
A. Melisankan Gurindam XII dan Menemukan Nilai Kekhasan dalam Isidan Diksi.............................................................................................. 67
B. Menganalisis Puisi pada Periode Tertentu........................................... 75
C. Menganalisis Nuansa Makna dalam Nyanyian .................................... 78
Rangkuman.................................................................................................. 81
Refleksi......................................................................................................... 81
Evaluasi........................................................................................................ 82

SOSIAL MASYARAKAT............................................................ 83
A. Menentukan Tema serta Amanat Puisi terjemahan yang Dibacakan ... 83
B. Mengalihkan Teks Arab Melayu ke Aksara Latin .................................. 85
C. Menulis Kembali Cuplikan Sastra Indonesia Klasik dari Teks
Berhuruf Arab-Melayu ke dalam huruf Latin ........................................ 91
Rangkuman.................................................................................................. 95
Refleksi......................................................................................................... 95
Evaluasi........................................................................................................ 96

HUMANIORA............................................................................. 99
A. Mengevaluasikan Puisi Terjemahan yang Dibacakan........................... 99
B. Menganalisis Cerpen pada Periode Tertentu....................................... 101
C. Menulis Karya Sastra untuk Majalah Dinding dan Buletin ................... 113
Rangkuman.................................................................................................. 120
Refleksi......................................................................................................... 121
Evaluasi........................................................................................................ 122

LINGKUNGAN........................................................................... 127
A. Menjelaskan Program Kegiatan secara Rinci ...................................... 127
B. Menganalisis Laporan Pelaksanaan Program yang Disampaikan ...... 129
C. Membaca Cepat .................................................................................. 134
D. Menyusun Paragraf Deduktif dan Induktif............................................ 139
E. Menggunakan Ragam Bahasa sesuai Konteks dan Situasi ................. 143
Rangkuman.................................................................................................. 146
Refleksi......................................................................................................... 147
Evaluasi........................................................................................................ 149

KESEHATAN .............................................................................. 151
A. Menilai Laporan Pelaksanaan Kegiatan............................................... 151
B. Berpidato Tanpa Teks ........................................................................... 154
C. Menyusun Paragraf Berdasarkan Pola Pengembangan...................... 157
D. Mengidentifikasi Perubahan, Pergeseran Makna Kata dan Hubungan
Makna Kata.......................................................................................... 158
Rangkuman.................................................................................................. 161
Refleksi......................................................................................................... 161
Evaluasi........................................................................................................ 162

PARIWISATA............................................................................. 163
A. Membacakan Teks Pidato .................................................................... 163
B. Menyusun Makalah.............................................................................. 171
C. Menggunakan Berbagai Jenis Kalimat secara Pragmatik ................... 178
D. Menganalisis Wacana secara Lengkap................................................ 180
Rangkuman.................................................................................................. 184
Refleksi......................................................................................................... 185
Evaluasi........................................................................................................ 186

BUDAYA ..................................................................................... 189
A. Menganalisis Sikap Penyair terhadap Sesuatu Hal yang Terdapat
dalam Puisi Terjemahan yang Dilisankan............................................. 189
B. Menentukan Tema, Plot, Tokoh, Perwatakan, dan Pembabakan
serta Perilaku Berbahasa dalam Teks Drama ....................................... 192
C. Menilai Tema, Plot, Tokoh, Perwatakan dan Pembabakan serta
Perilaku Berbahasa Teks dalam Drama Tradisional atau Terjemahan .. 195
D. Menyusun Dialog dalam Pementasan Drama Satu Babak dengan Tema
tertentu................................................................................................. 198
Rangkuman.................................................................................................. 201
Refleksi......................................................................................................... 201
Evaluasi........................................................................................................ 202

PEMERINTAHAN ....................................................................... 203
A. Menilai Penghayatan Penyair terhadap Puisi Terjemahan yangDilisankan............................................................................................. 203
B. Mengomentari Tokoh, Perwatakan, Latar, Plot, Tema, dan PerilakuBerbahasa dalam Drama Indonesia Warna Lokal Daerah ................... 205
C. Mengetahui Prinsip-prinsip Penulisan Kritik dan Esai.......................... 211
D. Penerapan Prinsip-prinsip Penulisan Esai dalam Penulisan Esaitentang Cerita Pendek Terjemahan...................................................... 214

Rangkuman.................................................................................................. 220
Refleksi......................................................................................................... 221
Evaluasi........................................................................................................ 222